Câu chuyện con ếch và nồi nước sôi
Vào cuối những năm 1970, tác giả và nhà nhân chủng học Gregory Bateson đầu tiên đã phổ biến ý tưởng rằng nếu bạn cho ếch vào nồi và hâm nước rất từ từ, ếch sẽ bị chết trong quá trình đun sôi. Nhưng nếu bạn đặt chúng vào nước đang sôi, chúng sẽ nhảy ra. Bằng chứng khoa học về điều này rất mỏng manh hoặc không tồn tại. Nhưng những người bảo vệ môi trường và các nhà phân tích chính trị yêu thích biểu đạt bằng hình ảnh này. Con người giống như những con ếch đang bị luộc trong nước đang từ từ nóng lên…. Nhưng điều đó có đúng? Điều đó có hữu ích không?
Và câu chuyện hay ẩn dụ này bắt đầu từ đâu?
Theo một người quan sát, có lẽ câu chuyện này bắt đầu vì ếch là loài động vật máu lạnh. Con người duy trì nhiệt độ cơ thể xung quanh 37°C. Nhưng ếch máu lạnh sẽ ở nhiệt độ của môi trường xung quanh chúng.
Có lẽ ai đó từng nghĩ sai rằng điều này có nghĩa là ếch có một hệ thống đo nhiệt độ kém hoặc không đầy đủ.
Một phần câu chuyện bắt đầu với E.M. Scripture vào năm 1897, người đã viết cuốn sách, The New Psychology. Ông trích dẫn nghiên cứu của người Đức trước đó: “…một con ếch sống thực sự có thể bị luộc mà không cử động nếu nước được hâm nóng đủ chậm; trong một thí nghiệm, nhiệt độ được tăng lên với tốc độ 0,002°C mỗi giây, và ếch được tìm thấy đã chết sau hai giờ mà không hề cử động.”
Thời gian của hai giờ dẫn đến sự tăng nhiệt độ lên 18°C. Đầu tiên, trong thực tế, một con ếch không thể nhảy ra khỏi nước đang sôi.
Hãy nhớ lại những gì xảy ra lần cuối bạn thả một ít lòng trắng trứng vào nước đang sôi. Các protein đông lại thành một cục lớn có dạng sợi mỏng màu trắng.
Thật không may, protein trong chân gầy của con ếch cũng sẽ làm như vậy. Vì vậy, con ếch trong nước đang sôi không thể nhảy đi đâu được. Nó sẽ chết một cách thảm khốc do những vết thương của mình.
Giáo sư Doug Melton, thuộc Khoa Sinh học Đại học Harvard, đồng ý với quan điểm này.
Vì vậy, không phải là câu hỏi về việc con ếch không muốn nhảy ra, mà là không thể nhảy ra.
Thứ hai, con ếch sẽ nhận thấy nước đang nóng lên.
Tiến sĩ Victor Hutchison, giáo sư nghiên cứu Zoology danh dự tại Đại học Oklahoma, là một người chuyên về bò sát và đã làm việc với ếch suốt cuộc đời mình.
Thật vậy, một trong những hướng nghiên cứu hiện tại của ông là “sinh thái học sinh lý của quan hệ nhiệt độ của lưỡng cư và bò sát bao gồm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến nhiệt độ chết người, nhiệt độ tối đa và tối thiểu quan trọng, lựa chọn nhiệt độ, và hành vi điều hòa nhiệt”. ‘Nhiệt độ tối đa quan trọng’ nghĩa là nhiệt độ tối đa mà động vật có thể chịu đựng.
Giáo sư Hutchison nói: “Huyền thoại này hoàn toàn không đúng! ‘Nhiệt độ tối đa quan trọng’ của nhiều loài ếch đã được xác định bởi một số nhà điều tra. Trong quy trình này, nước mà ếch đang chìm được hâm nóng dần với tốc độ khoảng 2°F mỗi phút. Khi nhiệt độ của nước dần tăng, con ếch sẽ dần trở nên hoạt động hơn trong việc cố gắng thoát khỏi nước đang nóng. Nếu kích thước và lỗ mở của thùng cho phép con ếch nhảy ra, nó sẽ làm như vậy.”
Vì vậy, các thí nghiệm thực tế cho thấy rằng câu chuyện về ếch trong nước đang sôi không hoàn toàn đúng.
Don’t hesitate to contact Thanh for advice on automation solutions for CAD / CAM / CAE / PLM / ERP / IT systems exclusively for SMEs.
Luu Phan Thanh (Tyler) Solutions Consultant at PLM Ecosystem Mobile +84 976 099 099
Web www.plmes.io Email tyler.luu@plmes.io